Polisiye Roman Önerileri

Polisiye Roman Nedir?

Polisiye roman türünde kurgu, bir suçu aydınlatmak ve o suçu işleyeni bulmak üzerine kurulur.  Romanda işlenen bir cinayet üzerine polis, dedektif ya da bu işlere meraklı bir karakter olayı çözmeye ve de zanlıyı bulmaya çalışır.  Eser birinin ölümü ya da kaybolma durumu üzerine başlar. Sonra bunun üzerinden detaylar verilir ve hikaye şekillenir. Sonunda tek bir kişiye ya da kişilere dayandırılarak çözüme ulaşılır. Bu anlatım tarzından dolayı polisiye romanlar için tümdengelimsel bir yöntem izliyor diyebiliriz.

Bu türün popülerliğinin sebebi olarak okuyucuyu düşündürmesi ve onu da kurguya katması olduğunu söyleyebiliriz. İyi ve kaliteli yazılmış bir polisiye roman okuyucuda puzzle ya da bulmaca çözüyormuş hissi uyandırır. Bu türün okuyucuyu cezbettiği bir diğer nokta ana karakterin yani polis ya da dedektifin parlak zekası, cesareti ve korkusuzluğu ile okuyucuda hayranlık uyandırmasıdır. Bir nevi kendi polisiye starını yaratmasıdır.

İlk zamanlarda sadece cinayet üzerine kurgulanan polisiye romanlar, zamanla çeşitlilik kazanmıştır. Şiddet unsurunun çok fazla olduğu türe kara roman; savaş zamanında yaşanan olaylardan etkilenilerek casuslukla ilgili olan türe de casus roman denilmektedir. Kara roman türünde Mike Hammer’ın roman kahramanı “Mickey Spillane” ön plana çıkarken; casus roman türünde Ian Fleming’in kahramanı “James Bond” ön plana çıkmaktadır.

Polisiye romanın ilk örneği 1841 yılında Edgar Allan Poe tarafından yazılan “Morg Sokağı Cinayeti” olarak gösterilmektedir. Bazı kaynaklarda da Gastron Leroux tarafından yazılan “Sarı Odanın Esrarı” adlı eser ilk sayılmaktadır. Fakat gerçek olan bir şey varsa o da Arthur Conan Doyle tarafından 1887 yılında yazılan “Sherlock Holmes” serisinin, bu türün ilk etkili temsilcisi olmasıdır.

Polisiye roman türü altın çağını İngiltere’de yaşamıştır. Bu türün o dönemdeki önemli temsilcileri; Agahta Christie, G.K. Chesterton, Anthony Berkeley (Francis Iles), Dorothy Sayers, Earl D. Biggers, J. Dickson Carr, S.S. Van Dine, Ellery Queen, Margery Allingham, Rex Stout, Erle Stanley Gardner, Mignon B. Eberhard, Nicholas Blake, Raymond Postgate, Frances ve Richard Lockridge. Bu yazarlardan Agatha Christie; William Shakespeare ile birlikte yaklaşık iki milyar satışa ulaşmış, en çok satılan ve okunan yazarlar arasında yerini almıştır.

Türk Edebiyatında ise polisiye roman türünün ilk örneğini Ahmet Mithat Efendi, “Cinayet-i Esrar” adlı eserini yazarak ortaya koymuştur. Bu türde ilklerden sayılan bir diğer eser ise “Cingöz Recai”dir. Peyami Safa tarafından “Server Bedi” takma adı kullanılarak yazılan Cingöz Recai tiplemesinin maceraları 1962 yılında toplu bir şekilde basılmıştır. Maurice Leblanc’ın yarattığı “Arsène Lupin” karakterinin bir kopyası sayılabilir Cingöz Recai tiplemesi. Daha sonraki dönemlerde Necip Fazıl Kısakürek, Nazım Hikmet, Halide Edip Adıvar gibi önemli sanatçılar da polisiye türünde seri eserler yazmışlardır.

Polisiye Roman Türünde Okunabilecek Eserler:

• Morg Sokağı Cinayeti, Edgar Allan Poe
• Sherlock Holmes Serisi, Arthur Conan Doyle
• Doğu Ekspresinde Cinayet, Agatha Christie
• On Küçük Zenci, Agatha Christie
• Kahverengi Elbiseli Adam, Agatha Christie
• Kızıl Nehirler, Jean Christophe Grange
• Trendeki Kız, Paula Hawkins
• Ejderha Dövmeli Kız, Stieg Larsson
• Aklından Bir Sayı Tut, John Verdon
• Şah Mat, Mario Mazzanti
• Leviathan, Paul Auster
• Da Vinci Şifresi, Dan Brown
• Malta Şahini, Dashiell Hammett
• Köpeğin Fidyesi, Patricia Highsmith
• Esrâr-ı Cinâyet, Ahmet Mithat Efendi
• Cingöz Recai, Peyami Safa (Server Bedi)
• Kırlangıç Çığlığı, Ahmet Ümit
• Sis ve Gece, Ahmet Ümit
• Kar Kokusu, Ahmet Ümit
• Beyoğlu Rapsodisi, Ahmet Ümit
• Cinayet Sancısı, Osman Aysu
• Kan ve Gül, Alper Canıgüz
• Pentagram Cinayetleri, Deniz Tural
• Aile Sırrı, Gencoy Sümer
• İçimde Ölen Biri Var, Tolga Yazıcı
• Bir Cinayet Romanı, Pınar Kür
• Her Temas İz Bırakır, Emrah Serbes